Asit Yağmurları Nedir? Zararları Nelerdir?

Asit yağmurları, hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde sıklıkla görülmektedir. Asit yağmuru sonucunda insanlar ve doğa zarar görmektedir.

Havadaki yabancı maddelerin yol açtığı asit yağmurları, pH değeri 5,6’dan düşük atmosferik yağışlardır. Sanayileşme ve fosil yakıt tüketiminin artması ile havaya karışan pek çok kirletici asit yağmuru görülme riskini de arttırmaktadır.
Diğer yandan atmosferik yağışların asidik olması canlı yaşamına ve yapılara zarar vermektedir. Peki asit yağmurları nedir? Asit yağmuruna neden olan gazlar nelerdir? Gelin bu soruları birlikte yanıtlayalım.

Asit Yağmurları Nedir?

Çevremizde görünmez pek çok gaz bulunmaktadır. Çeşitli sebeplerle havaya bırakılan bu görünmez gazların bazıları ıslak ya da kuru formda yeryüzüne düşmektedir.
Peki bu gazların neden olduğu asit yağmurları nedir? Kimyasal yağmurlar, sülfirik ve nitrik asit içeren bir atmosferik yağış türüdür. Asit yağmuru türleri arasında yağmur, kar, sis, dolu ya da asidik toz yer almaktadır.

Asit yağmurları, atmosferdeki kimyasallar nedeniyle oluşmaktadır.

Asit Yağmurları Nasıl Oluşur?

Sıklıkla ABD, Rusya ve Çin’de görülen asit yağmurları nasıl oluşur? Bu yağış oluşumunda asit yağmurlarına neden olan gazlar kükürt dioksit (So2), kükürt trioksit (So3) ve azot oksit (NOx) isimli kirleticilerdir.

İşte bu maddeler ile temas eden su damlacıklarında sülfirik ve nitrik asit oluşmaktadır. Yağmurdaki asidiklik ve alkalilik değerini belirlemek için ise pH ölçümü yapılmaktadır.

Yapılan ölçümlerde eğer pH değeri 7’nin altında ise asidik özelliktedir. Fakat pH ölçüm cetvelinde değer 7’nin üstünde ise alkalidir. Buna göre normalde yağmurun pH değeri 5,6’dır. Yani yine biraz asidiktir.
Bunun sebebi ise havadaki kabondioksitin yağmurda çözünerek zayıf karbonik asit oluşumudur. Ancak söz konusu zararı olan asit yağmurunun pH değeri ise 4,2 ila 4,4 arasındadır.

Asit Yağmurlarının Zararları Nelerdir?

Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde görülen hava kirliliği, bazen rüzgarın hareketi ile kıtalararası yolculuk dahi yapabilmektedir. O nedenle asit yağmurları dünya üzerinde herhangi bir yerde görülebilir.

Bu asit yağmurlarının etkileri ise ekosistemler üzerinde yıkıcı bir şekilde görülebilmektedir. Örneğin 1970’lerde yeryüzündeki tüm ormanlar asit yağışları nedeniyle yok olma tehlikesi yaşar. İskandinavya’da balık ölümleri yaşanır.

Tüm bunlar bizlere ekolojik döngünün ne kadar kırılgan ve birbirine bağlı olduğunu da göstermektedir. Çünkü asit yağmuru hava, su ve toprağı yıkıcı bir şekilde etkilemektedir. İşte asit yağmurlarının zararları şunlardır;

• Toprak, mineral ve besin kaybederek verimsizleşir. Ağaç ve bitkilerin büyümesine engel olur.
• Akarsular, göller ve derelerde asit birikmesi yaşanır. Bu da su altı canlı yaşamını ve diğer canlıların su tüketimini ortadan kaldırmaktadır. Çünkü insanlar için suyun pH değeri en az 6,5 ve hayvanlar için ise 6 ila 5 pH değeri olmalıdır.
• Kuru asit tozları ise insanlarda ve hayvanlarda astım ve solunum yolu hastalıklarına neden olmaktadır. Diğer yandan ıslak formda ise deride ve gözlerde kızarıklıklar görülmektedir.
• Asidik yapıdaki yağmur damlaları değdikleri metal, heykel, bina ya da doğal taştan yapılmış yapılara zarar vermektedir.

Asit Yağmurları Sebepleri Nelerdir?

Volkan patlaması sonucunda havaya çok miktarda kükürt dioksit (SO2) karışmaktadır. Bu doğal nedenlere bağlı olarak gerçekleşmektedir. Ya peki insan faaliyetlerinden kaynaklanan asit yağmurları sebepleri nelerdir?

• Fosil yakıt tüketimi
• Egzoz gazları
• Endüstriyel faaliyetler

Sonuç olarak atmosfere çeşitli sebeplerle kirleticiler bırakıldığı sürece asit yağmurları da görülmeye devam edecektir. Kimyasal yağmurları önlemek için fabrikaların filtre, insanların ise düşük kükürtlü fosil yakıt kullanması gerekmektedir.